อีกมาตรการหนึ่งที่รัฐบาลสิงคโปร์นำมาใช้โน้มน้าวเชิญชวนและเอื้อให้คนใช้จักรยานมากขึ้นคือการอนุญาตให้นำจักรยานขึ้นมาใช้บริการขนส่งสาธารณะได้ทั้งวัน
แรกเริ่มเดิมทีนั้น สิงคโปร์อนุญาตให้เอาจักรยานพับขึ้นรถไฟฟ้าได้เท่านั้นโดยต้องใส่ถุงให้เรียบร้อย แต่เมื่อพิจารณาเห็นว่าถ้าเปิดโอกาสให้ทำได้สะดวกขึ้น รวมทั้งให้เอาอุปกรณ์เคลื่อนที่ส่วนตัว (personal mobility devices – PMDs) ซึ่งได้รับความนิยมมากขึ้นในระยะไม่กี่ปีมานี้ขึ้นได้ด้วย ก็จะทำให้ชาวสิงคโปร์หันมาใช้ขนส่งสาธารณะมากขึ้นแทนการใช้รถยนต์ส่วนตัว เพราะสามารถขี่จักรยานหรือใช้อุปกรณ์นี้เดินทางจากบ้านมาขึ้นขนส่งสาธารณะ และจากขนส่งสาธารณะต่อไปจุดหมายที่อาจอยู่ห่างจากป้ายหรือสถานี ที่มีศัพท์ที่เรียกกันในทางวิชาการว่า “การเดินทางกิโลเมตร(หรือไมล์)แรกและกิโลเมตร(ไมล์)สุดท้าย” เมื่อปลายปี 2016 LTA จึงร่วมกับผู้ดำเนินการขนส่งสาธารณะในสิงคโปร์เริ่มทดลองเป็นเวลาหกเดือนให้นำจักรยานพับและ PMDs ต่างๆขึ้นรถประจำทางและรถไฟฟ้าได้หมด โดยไม่ต้องใส่ถุง เพียงแต่ต้องไม่สกปรกและพับให้เรียบร้อยตลอดเวลา
ปรากฏว่าการทดลองประสบความสำเร็จด้วยดี มีชาวสิงคโปร์เอาจักรยานพับและ PMDs ขึ้นขนส่งสาธารณะมากขึ้น และส่วนใหญ่ก็รับผิดชอบเคารพกฎที่ตั้งไว้เป็นอย่างดี ในขณะที่ผู้ใช้ขนส่งสาธารณะโดยทั่วไปส่วนใหญ่ยอมรับมาตรการนี้ได้ ทางการสิงคโปร์จึงอนุญาตให้ทำได้ต่อไปอย่างเป็นทางการตั้งแต่มีวันที่ 1 มิถุนายน 2017 เป็นต้นไป และจะทำโปสเตอร์ชี้แจงกฎระเบียบ พร้อมเชิญชวนให้คนนำจักรยานพับหรือ PMDs มาขึ้นใช้บริการขนส่งสาธารณะไปติดตามสถานีรถประจำทางและสถานีรถไฟฟ้าทั่วเกาะ
โปสเตอร์ของ LTA ชี้แจงกฎในการนำจักรยานพับและ PMDs ขึ้นรถประจำทาง
การที่จะให้ผู้เดินทางหลายกลุ่มใช้ยานพาหนะเดียวกัน หรือเส้นทางเดียวกัน เป็นเรื่องละเอียดอ่อน ที่ต้องจัดการให้เดินทางร่วมกันไปได้ แม้จะไม่สะดวกสบายที่สุด แต่ก็ไปอย่างพึงพอใจมีความสุข ดังนั้น LTA จึงกำหนดกฎและแนวทางในการนำจักรยานพับและ PMDs ขึ้นยานพาหนะที่เป็นขนส่งสาธารณะ นั่นคือรถประจำทางและรถไฟฟ้า ไว้ดังนี้
กฎการนำจักรยานพับและ PMDs ขึ้นขนส่งสาธารณะในสิงคโปร์
• จักรยานพับและ PMDs ต้องมีขนาดไม่เกิน 120 ซม. X 70 ซม. X 40 ซม.
• ต้องพับจักรยานพับและ PMDs ไว้ตลอดเวลาที่อยู่ในสถานีรถไฟฟ้า สถานี/ป้ายรถประจำทาง และบนรถไฟฟ้า/รถประจำทาง
• PMDs ที่มีเครื่องยนต์ ต้องปิดเครื่องไว้ตลอดเวลาที่นำขึ้นรถไฟฟ้า/รถประจำทาง
• ภายในสถานีรถไฟฟ้าและรถประจำทาง ต้องไม่ขี่จักรยานพับและ PMDs ที่พับแล้ว ต้องเข็นหรือยกไปเท่านั้น
• ถ้าล้อของจักรยานพับและ PMDs เปียกหรือสกปรกเปรอะเปื้อน จะต้องห่อให้เรียบร้อย
• ชิ้นส่วนของจักรยานพับและ PMDs ที่ยื่นออกมาและอาจก่อให้เกิดอันตรายต่อผู้อื่นหรือทำให้ทรัพย์สินเสียหายได้ เช่น แฮนด์และบันไดของจักรยาน จะต้องหาทางเก็บหรือคลุมให้เรียบร้อย
• นำจักรยานพับและ PMDs ขึ้นรถประจำทางได้ครั้งละ 1 คันเท่านั้น
• ไม่อนุญาตให้นำจักรยานพับและ PMDs ขึ้นชั้นบนของรถประจำทางสองชั้น หรือวางไว้บริเวณบันไดขึ้นชั้นบน
แนวทางการนำจักรยานพับและ PMDs ขึ้นขนส่งสาธารณะในสิงคโปร์
• ผู้นำจักรยานพับและ PMDs ขึ้นขนส่งสาธารณะจะต้องรับผิดชอบต่อความปลอดภัยและยึดกุมจักรยานพับและ PMDs ไว้ตลอด
• ต้องไม่ให้จักรยานพับและ PMDs กีดขวางช่องทางเดิน ประตู หรือการเคลื่อนที่ของผู้โดยสารไม่ว่าจะอยู่ในเวลาใดก็ตาม
• เมื่อเดินทางด้วยรถไฟฟ้า ผู้โดยสารที่มีจักรยานพับและ PMDs ควรใช้ตู้หัวขบวนหรือท้ายขบวน ซึ่งตามปกติมีผู้โดยสารหนาแน่นน้อยกว่า
• ผู้โดยสารที่มีจักรยานพับและ PMDs ควรใช้ประตูกว้างที่ด่านเครื่องเก็บค่าโดยสารของสถานีรถไฟฟ้า หากมีประตูเช่นนั้น
การไม่ปฏิบัติตามกฎและแนวทางเหล่านี้อาจมีโทษปรับสูงสุดถึง 500 ดอลลาร์สิงคโปร์ (ราว 12,500 บาท!)
กวิน ชุติมา กรรมการ-เหรัญญิก สถาบันการเดินและการใช้จักรยานไทย
