หากใช้จักรยานเป็นประจำ แล้วมักได้ยินเสียงเหมือนกระดูกลั่นหรือมีเสียงที่บริเวณเข่าขณะปั่น หรือหลังปั่น เป็นไปได้ว่านั่นคือสัญญาณเตือนอาการหนึ่งที่เรียกกันว่า “ข้อเข่าเสื่อม”
ในกลุ่มนักปั่นจักรยาน เป็นกลุ่มที่ใช้งานกล้ามเนื้อบริเวณขาค่อนข้างมาก และข้อเข่ามีการเคลื่อนไหวแทบตลอดเวลา ซึ่งอาจทำให้เกิดการบาดเจ็บข้อเข่าได้ง่าย แต่ทั้งนี้ อาการดังกล่าว ซึ่งมีชื่อทางการว่า เครพิทุส (Crepitus) อาจเกิดได้จากการเสื่อมของกระดูกตามอายุ หรือมีก๊าซในน้ำไขข้อ ซึ่งหากสังเกตพบในระยะแรกก็สามารถป้องกันและรักษาได้
คำแนะนำเบื้องต้น
– เปลี่ยนท่าทางบ่อยๆ ไม่นั่ง หรือทำกิจกรรมท่าเดิมนานเกินไป เช่น การนั่งยองๆ นั่งจ้องคอมพิวเตอร์นาน ส่งผลต่อข้อต่อบริเวณคอ แขน และเข่าได้
– บริหารร่างกายเป็นประจำสม่ำเสมอ ยืดเหยียดขาอย่างถูกต้อง
– ออกกำลังกายแต่พอดี ไม่หักโหมเกินไป
– พบแพทย์เพื่อทำการตรวจ คัดกรอง ลักษณะอาการ และหาสาเหตุที่มา
– หากมีอาการปวดร่วมด้วย มักทำการเอ็กซเรย์ ทำ MRI ดูภายในข้อว่าเสื่อมจริงหรือไม่
– การแก้ไขด้วยตัวเอง เช่น ควบคุมน้ำหนัก กรณีน้ำหนักมากทำให้เข่าเสื่อมได้ง่าย หรือมีการกดทับน้ำหนักมากไปจนปวดขาได้ง่าย
– กรณีมีปัญหารุนแรง แพทย์จะผ่าตัดเพื่อแก้ไขอาการข้อเข่าเสื่อม
– รับประทานอาหารที่มีแคลเซียมสูง เช่น โยเกิร์ต เนยแข็ง ผักสีเขียว ธัญพืชต่างๆ และน้ำเต้าหู้
– ลดเครื่องดื่มคาเฟอีน ซึ่งสารในกาแฟมักขับแคลเซียมออกทางปัสสาวะ ส่งผลให้กระดูกบางลงได้ง่าย
– รับประทานอาหารที่หลากหลาย ครบ 5 หมู่ และพักผ่อนให้เพียงพอ เพื่อร่างกายแข็งแรงและซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอให้ดีขึ้นเสมอๆ
ที่มา : ข้อมูลจากโรงพยาบาลสมิตเวช, นิตยสารชีวจิต
